× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
Sacramentsdag (1040)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

 

De kunstenaar heeft zijn afbeelding opgebouwd als een piramide. In het midden, hoog oprijzend boven de andere personages: Jezus. Links en rechts op ongeveer gelijke afstand van Hem: twee apostelen aan wie Hij brood in handen geeft. In de beide benedenhoekjes: plukjes mensen die op hun beurt het brood van de apostelen krijgen aangereikt. Aan Jezus’ voeten zitten nog twee figuren temidden van kruiken met brokken.

De hele compositie maakt een bijna symmetrische indruk. Waarschijnlijk om daarmee goddelijke ordening aan te duiden. Er gaat rust uit van het tafereel. En tegelijk ook dynamiek en beweging, juist waar de symmetrische opbouw subtiel wordt doorbroken. Dat is het geval bij de beide apostelen die brood ontvangen uit Jezus’ hand. Degene die rechts van Jezus staat (voor ons links), neemt het brood aan met de linkerhand, terwijl hijzelf naar de andere kant is toegewend. Daar geeft hij het brood door aan de mannen die op de grond zitten. De andere apostel (voor ons rechts) staat juist naar Jezus toegewend. Hij neemt het brood aan met de rechterhand, terwijl hij het met de andere hand doorgeeft, niet naar de mannen in de hoek op de grond, maar naar de leerling aan Jezus’ voeten. De andere leerling, aan Jezus’ rechtervoet, verkruimelt het brood in de kruik naast hem.

Alles bij elkaar tellen we acht van die kruiken, waar we er twaalf hadden verwacht. We concluderen dat het wonder nog in volle gang is, en dat er straks nog vier kruiken met brokken bij zullen komen.

Ook de symmetrie van de personen op de grond wordt op subtiele wijze doorbroken. De beide mannen aan Jezus’ voeten kijken allebei naar rechts omhoog, terwijl de groepjes links en rechts in de hoek opkijken naar het midden. Met hun blikrichting benadrukken zij de piramidale compositie.

Het lijkt wel of de ene apostel naast Jezus de taak heeft het brood door te geven aan de aanwezigen op de grond, terwijl de andere het brood geeft aan de leerlingen die het verkruimelen in de kruiken. Daarmee geeft de kunstenaar een heel eigen uitleg aan het verhaal. In het verhaal wordt verteld dat de brokken werden verzameld nadat allen verzadigd waren. Maar de kunstenaar suggereert dat er al bij de bedeling zelf brokken apart werden gehouden. Voor wie kunnen die apart gehouden brokken anders bedoeld zijn dan voor degenen die ze later zullen ontmoeten? Juist zoals tijdens de eucharistie heilige reserve apart wordt gehouden om ze later naar zieken te brengen, of ze te gebruiken, wanneer er geen priester in de samenkomst aanwezig is.

Zo bezien kom ook ik als toeschouwer in beeld. Immers, het brood van Jezus’ woord is niet beperkt gebleven tot zijn generatie. Maar het werd aan de leerlingen toevertrouwd met de bedoeling dat zij ervan zouden leven, en het op hun beurt door zouden geven aan nieuwe generaties gelovigen, zowel aan degenen die zijzelf zouden ontmoeten, als aan degenen die na hen zouden komen.

De tijdgenoten van de leerlingen worden op de afbeelding vertegenwoordigd door de groepjes in de hoeken. De latere generaties door de brokken in de kruiken! Dat ook ik beoogd word in dit gebeuren, maakt de kunstenaar nog eens extra duidelijk door het feit dat Hij Jezus en face afbeeldt. De leerlingen hebben hun aandacht bij de verdeling van het brood. Maar Jezus’ blik is gericht op mij. Zijn voedsel is ook voor mij bestemd.

Het wonder is inderdaad nog in volle gang.

[± 1040, boekverluchting; Spanje, Madrid, Escorial; Dries van den Akker s.j. / 2010.06.05]

Verwijzingen
Matteus 14,13-21: Jaar A door het jaar 18e zo
Markus 06,32-44: -
Lukas 09,11b-17: Jaar C sacramentsdag
Kersttijd 08 januari
Door het jaar 18e week ma

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties