× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
Grieken vragen middels Filippus en Andreas toegang tot Jezus (1900)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

li_1re_2 

Bij mijn weten bestaan er niet veel afbeeldingen bij dit verhaal van Johannes. Enkele Grieken die bij gelegenheid van het joodse paasfeest naar Jeruzalem waren gekomen, verlangden ernaar Jezus te zien. Waarschijnlijk betrof het proselieten: niet-joden die hun ongeloofwaardige Griekse godenwereld de rug hadden toegekeerd en het geloof hadden aangenomen in de veel geloofwaardiger ene God van de joodse godsdienst. Maar niet-joden, ‘heidenen’, was het niet toegestaan om die ene God te naderen tot op het centrale tempelplein waar de offers werden gebracht en de liturgische gebeden werden verricht. Heidenen waren in de ogen van de gelovige joden onrein. Zelfs al geloofden zij in JHWH. Zij zouden door hun aanwezigheid de eredienst en het volk verontreinigen, en dat was een gruwel in Gods ogen, zo hadden zij in Mozes’ Wet gelezen. Er hing zelfs een bordje naast de poort die toegang gaf tot het centrale plein: ieder die onbevoegd was hier verder te gaan en dit gebod overtrad, was schuldig aan zijn eigen dood! Heidenen mochten niet verder komen dan de voor hen bestemde voorhof, ver verwijderd van de heilige plekken.

Nu dienden zich enkelen van die heidenen aan bij Filippus met de vraag of zij Jezus konden zien. Hadden zij gehoord dat Jezus dat onderscheid tussen rein en onrein niet maakte? Dat bij Hem iedereen toegang had, ja, de onreine voorop? Kregen zij dat bij Jezus te ‘zien’? In Johannes’ evangelie is dit een belangrijk moment. Jezus’ persoon beperkt zich niet langer tot het eigen joodse volk, maar reikt tot ver daarbuiten: tot alle volkeren, ook tot mij!

Filippus wendt zich tot Andreas en samen brengen zij de boodschap van de Grieken over aan Jezus. Deze breekt uit in een jubelzang: “Het uur is gekomen dat de Mensenzoon wordt verheerlijkt. [-] Vader, verheerlijk uw Naam.“ Daarop klonk er een stem uit de hemel: “Ik heb hem verheerlijkt en zal hem wederom verheerlijken.” Doet een beetje denken aan de verheerlijking op de Tabor. Daar zei de stem uit de hemel: “Dit is mijn Zoon, luister naar Hem.”

Kijken we nu naar de afbeelding. We bevinden ons in het Bretonse dorpje Trédrez, ruim 10 kilometer ten zuidwesten van Lannion (Côtes d’Armor). We betreden opzij het portaal dat toegang geeft tot de St-Ivokerk. Links en rechts in het portaal staan in twee rijen van zes de twaalf apostelen. De meesten houden hun oog gericht op Jezus, midden boven de toegangsdeur tot de kerk. Hij is inderdaad afgebeeld in heerlijkheid: de houding van zijn rechterhand duidt zegen en leraarschap aan; in zijn linker heeft hij de wereldbol, teken van zijn koningschap over de gehele wereld. Deze Jezus is de deur van de kerk. De apostelen zijn herkenbaar aan hun onderschriften. Enkelen dragen een evangelieboek; er hebben er ook hun attribuut bij zich, meestal het werktuig waarmee zij de marteldood zijn gestorven. (Links is zichtbaar: Bartolomeus met mes; Simon met een heft (van een zaag?); Judas met stok; Andreas met X-kruis; Johannes met gifbeker, die hij overigens heeft overleefd. Rechts: Thomas met knots; Filippus met klein kruis). Die martelwerktuigen zouden een verwijzing kunnen zijn naar Jezus’ woorden: “Wil iemand Mij dienen, dan moet hij mij volgen. Waar Ik ben, daar zal ook mijn dienaar zijn.”

Dat deze apostelgroep zeer waarschijnlijk geïnspireerd is op onze tekst, leid ik af uit het feit dat het uitgerekend Filippus en Andreas zijn die niet naar Jezus kijken, maar naar mij, en met de vinger op Jezus wijzen. En ik herinner mij dat Hij geen onderscheid maakt tussen rein en onrein. Hem mag iedereen naderen, ook, ja juist de onreinen… En Paulus, rechts achteraan? Was ook hij niet de apostel van de heidenen?

[20e eeuw(?), apostelbeelden, Frankrijk, Bretagne, Trédrez (Côtes d’Armor), Eglise St-Yves, portaal
Dries van den Akker / 2008.12.31]

Verwijzingen
Johannes 12,20-33: Jaar B veertigdagentijd 05e zo
Feest 03 mei 0080 Filippus-Apostel
Feest 30 nov. 0069 Andreas-Apostel

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties