× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
Openbaren (1714)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

 

De kunstenaar toont ons de communiteit van de zogeheten Zwartzusters te Mechelen. Het zijn begijnen die leven volgens de regel van Sint Augustinus. Zij leven niet als slotzusters die binnen de muren van het klooster blijven. Zij wonen op een begijnhof. Naast hun persoonlijke gebedstijden komen zij zo nu en dan bij elkaar in de kapel voor gezamenlijk gebed. Zij doen aan handenarbeid en trekken geregeld de stad in om ‘ter wille van de liefde Gods’ arme mensen te ondersteunen.

De kunstenaar heeft de zusters links en rechts in twee koren opgesteld, juist zoals dat in de kapel bij het gezamenlijk gebed gebeurt. Voor op de knielbankjes waar een groen kleed overheen is gedrapeerd, zullen wel moeder overste en de priorin plaats hebben genomen. Ze hebben een opengeslagen gebedenboek voor zich. Te oordelen naar de vroom gevouwen handen wilden de zusters graag in gebedshouding worden afgebeeld.

Het schilderij is getiteld ‘De Zwartzusters van Mechelen vereren de Drie-eenheid’. Inderdaad zien we hoe in het midden op de achtergrond de Drie-eenheid is verschenen. De afbeelding zou een illustratie kunnen zijn bij de zin uit Johannes’ evangelie: ‘Wij Mij liefheeft, zal door mijn Vader bemind worden; ook Ik zal hem beminnen en zal Mij aan hem openbaren.’

De drie goddelijke personen zijn gehuld in een soort van wolk, die de hemel moet aanduiden. Rechts zetelt God de Vader, voorgesteld als een bejaarde man met een wit haarkransje rond de kale schedel en met een witte baard. Hij draagt een gouden mantel over een wit onderkleed; in de rechterhand heeft Hij een scepter en in de linker de wereldbol, ten teken dat Hij Koning is over het heelal. Rechts van Hem, voor ons links, zetelt Christus, met naakt bovenlijf, en verder gehuld in een rood gewaad, kleur van lijden en liefde. Hij heeft het kruis onder de rechter arm, met zijn linkerhand maakt Hij een zegengebaar. Tussen hen in, nog juist zichtbaar, de Heilige Geest, weergegeven als een witte duif die vanuit de hoge neerdaalt. Vóór de Drie-eenheid knielt een jonge monnik met een brandend hart in zijn hand en een mijter aan zijn voeten: Sint Augustinus. Hij heeft een witte koormantel aan. Vol aandacht ziet hij op naar de drie goddelijke personen.

Hij is dan ook de enige. Want nu valt ons op dat geen van de zusters ook maar een blik werpt in de richting van de Drie-eenheid die in hun midden verschijnt. Al hun aandacht lijkt uit te gaan naar… mij als toeschouwer!? Alsof ze vragen: “Sta ik er goed op?” Alsof ze meer zorg hebben voor de vraag of ze wel gezien worden, dan voor de verering van de Drie-eenheid. Dat is niet alleen een komische, maar eigenlijk ook een schokkende constatering.

Ik herken de ervaring. Ik leef in een tijd dat men het heel gewoon vindt God naar de achtergrond te plaatsen, of zelfs zijn bestaan botweg te ontkennen, of - nog erger - volkomen onverschillig te staan tegenover de vraag of er al dan niet een God is. Wie kent niet het verschijnsel van zich naar voren dringende mensen, wanneer er een camera in de buurt is? Koot en Bie maakten er zelfs een komisch typetje van in de persoon van wethouder Hekking, die zich telkens tussen de camera en zijn burgemeester wrong, als deze in beeld was. In onze tijd heeft wat ‘ik’ voel, wil of denk absolute voorrang. Maar zie ik het goed? Kondigt mijn tijd zich al aan op een schilderij van nota bene godgewijde vrouwen uit het jaar 1714?

Wat openbaart mij de kunstenaar? Kijk ik naar geschilderde portretten van vrouwen uit een ver verleden of kijk ik in de spiegel?

[1714, schilderij. België, Overijse, Diocesane Zusters. Dries van den Akker s.j. /2011.05.27]

Verwijzingen
Johannes 14,15-21: Jaar A Paastijd 6e zo

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties